Trong các ngành công nghiệp như chế biến thực phẩm, thủy sản, dệt nhuộm, giấy, hay sản xuất dầu mỡ…, nước thải thường chứa hàm lượng chất rắn lơ lửng, dầu mỡ và hợp chất hữu cơ khó lắng cao. Các phương pháp xử lý truyền thống như bể lắng không thể loại bỏ hiệu quả các tạp chất này
Đó là lý do bể tuyển nổi (DAF – Dissolved Air Flotation) được sử dụng rộng rãi. Nhờ khả năng tách nhanh các hạt rắn lơ lửng, dầu mỡ và chất hữu cơ ra khỏi nước thải, bể tuyển nổi trở thành một trong những công nghệ xử lý nước thải tiên tiến và hiệu quả nhất hiện nay.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cấu tạo, nguyên lý hoạt động và 6 ưu điểm nổi bật của bể tuyển nổi.
Bể tuyển nổi là thiết bị xử lý nước thải dựa trên nguyên lý sử dụng bọt khí li ti bám vào các hạt rắn hoặc giọt dầu mỡ trong nước thải, làm cho chúng nổi lên bề mặt. Sau đó, lớp bọt chứa chất bẩn sẽ được gạt bỏ ra ngoài, trả lại nguồn nước trong sạch hơn.
Có nhiều dạng bể tuyển nổi, trong đó phổ biến nhất là:
Tuyển nổi khí hòa tan (DAF): khí được hòa tan trong nước nhờ áp suất cao, sau đó giải phóng ra môi trường áp suất thường để tạo bọt khí mịn.
Tuyển nổi điện (Electroflotation): tạo bọt khí nhờ điện phân.
Tuyển nổi cơ học: khuấy trộn tạo bọt khí.
👉 Trong xử lý nước thải công nghiệp, DAF là công nghệ được sử dụng phổ biến nhất vì hiệu suất cao và vận hành ổn định.
Quy trình vận hành bể tuyển nổi thường diễn ra theo các bước:
Điều hòa và keo tụ: Nước thải được đưa vào bể điều hòa, sau đó bổ sung hóa chất keo tụ – tạo bông để gom các hạt nhỏ lại với nhau.
Hòa tan khí: Một phần nước sạch được bơm vào bình áp lực và hòa tan khí (thường là không khí).
Giải phóng khí: Nước đã hòa tan khí được đưa vào bể, áp suất giảm đột ngột làm khí thoát ra thành các bọt khí li ti.
Tách chất rắn: Các bọt khí bám vào hạt rắn, dầu mỡ, chất hữu cơ → làm chúng nổi lên mặt nước.
Thu gom: Lớp bọt chứa chất bẩn được gạt bỏ, phần nước sạch chảy sang công đoạn xử lý tiếp theo.
Bể tuyển nổi có khả năng loại bỏ đến 90 – 95% chất rắn lơ lửng (SS) và 80 – 90% dầu mỡ trong nước thải. Đây là những thành phần mà bể lắng truyền thống khó xử lý.
👉 Nhờ vậy, nước thải sau tuyển nổi thường đạt tiêu chuẩn để đưa sang các công đoạn sinh học tiếp theo.
Một ưu điểm lớn của bể tuyển nổi là tính ứng dụng rộng rãi. Công nghệ này xử lý hiệu quả nhiều loại nước thải, điển hình như:
Chế biến thực phẩm, thủy sản: nhiều dầu mỡ, protein, chất béo.
Dệt nhuộm, giấy, bột mì: nhiều xơ sợi, bột giấy, hồ tinh bột.
Khai thác khoáng sản: nhiều bùn mịn, kim loại nặng.
Lọc dầu, hóa chất: chứa dầu khoáng, dung môi.
👉 Điều này giúp bể tuyển nổi trở thành giải pháp đa năng và linh hoạt cho nhiều ngành sản xuất.
So với các bể lắng truyền thống, bể tuyển nổi có kích thước nhỏ gọn hơn nhiều nhờ thời gian lưu nước ngắn và hiệu suất tách cao.
Điều này giúp:
Tiết kiệm diện tích xây dựng nhà máy.
Thuận lợi lắp đặt trong các khu công nghiệp có quỹ đất hạn chế.
Dễ dàng cải tạo, nâng cấp hệ thống xử lý hiện hữu.
Thay vì mất hàng giờ để lắng cặn, bể tuyển nổi chỉ cần 15 – 30 phút để loại bỏ phần lớn tạp chất trong nước thải.
👉 Điều này giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian, tăng công suất xử lý và đảm bảo dòng chảy liên tục cho cả hệ thống.
Lớp bùn nổi trên bề mặt bể tuyển nổi có đặc điểm:
Khô, dễ thu gom bằng gạt cơ khí.
Ít lẫn nước → giảm chi phí ép bùn và vận chuyển.
Có thể tận dụng hoặc xử lý dễ dàng hơn so với bùn lắng truyền thống.
Các hệ thống bể tuyển nổi hiện nay thường được trang bị:
Bơm áp lực, bình hòa tan khí vận hành tự động.
Cơ cấu gạt bùn hoạt động liên tục.
Cảm biến và tủ điều khiển PLC giúp giám sát dễ dàng.
👉 Nhờ đó, hệ thống vận hành ổn định, ít cần nhân công trực tiếp, giảm chi phí vận hành dài hạn cho doanh nghiệp.
Tiêu chí | Bể lắng | Bể tuyển nổi |
---|---|---|
Khả năng loại bỏ SS | Trung bình (60 – 70%) | Rất cao (90 – 95%) |
Xử lý dầu mỡ | Hạn chế | Hiệu quả |
Thời gian xử lý | Hàng giờ | 15 – 30 phút |
Diện tích xây dựng | Lớn | Nhỏ gọn |
Chi phí vận hành | Thấp | Trung bình |
Ứng dụng | Nước thải ít dầu mỡ | Nước thải chứa dầu, SS, chất hữu cơ khó lắng |
👉 Rõ ràng, bể tuyển nổi vượt trội hơn trong nhiều trường hợp, đặc biệt là nước thải công nghiệp chứa nhiều dầu mỡ và SS.
Hiện nay, bể tuyển nổi đã được ứng dụng rộng rãi trong:
Nhà máy chế biến thủy sản tại Cà Mau, Bạc Liêu.
Nhà máy giấy, bột mì tại Bình Dương, Đồng Nai.
Khu công nghiệp dệt nhuộm Nam Định, TP. HCM.
Hệ thống xử lý nước thải nhà hàng, khách sạn lớn.
Nhờ hiệu quả vượt trội, đây được xem là giải pháp xử lý đầu nguồn không thể thiếu trong nhiều hệ thống xử lý nước thải hiện đại.
Bể tuyển nổi không chỉ giúp loại bỏ dầu mỡ, SS và chất hữu cơ khó lắng với hiệu suất cao, mà còn có nhiều ưu điểm khác như:
Tiết kiệm diện tích xây dựng
Rút ngắn thời gian xử lý
Ứng dụng linh hoạt nhiều ngành nghề
Vận hành ổn định, tự động hóa cao
👉 Chính nhờ những ưu điểm nổi bật đó, bể tuyển nổi ngày càng được nhiều doanh nghiệp lựa chọn trong hệ thống xử lý nước thải công nghiệp.
Nếu bạn đang tìm giải pháp thiết kế – thi công bể tuyển nổi chất lượng, hiệu quả, hãy liên hệ Tâm Lực để được tư vấn chi tiết và nhận báo giá phù hợp nhất.